Formularium verhoogt de kwaliteit van voorschrijven

Het Formularium in Pharmacom en Medicom wordt volgens apotheker Swen Kuipers en huisarts Joris van Grafhorst uit Haaksbergen nog veel te weinig gebruikt. Zelf ervaren ze er dagelijks de voordelen van. En dat is niet alleen omdat zij zitting hebben in de Formulariumcommissie van Health Base. “Je kan toe met een beperkt assortiment waar je logischerwijs meer van weet én het scheelt enorm veel afstemming tussen huisarts en apotheek.”

Het Haaksbergens cluster dateert uit 1992. Om de ICT-samenwerking minder vrijblijvend te maken werd de Stichting Netwerk Eerste Lijn Haaksbergen opgericht. Beide apotheken en de negen huisartsenpraktijken zijn daarbij aangesloten. Kuipers en Van Grafhorst hebben zitting in het bestuur. “We hebben de ICT inmiddels strak ingeregeld, waardoor er weinig kan gebeuren”, vertelt Van Grafhorst. “Daardoor kunnen we het samen goed overzien. En als er toch iets is, kunnen we snel schakelen. Dat is het voordeel van een kleiner cluster.”

Meerwaarde

Kuipers en Van Grafhorst nemen ook het Formulariumbeheer voor hun rekening. In 2006 is het eigen Formularium in één nacht vervangen door het Health Base Formularium. Maar het cluster maakt nog steeds zijn eigen keuzes. Wat is dan de meerwaarde? “Health Base zet alle middelen uit de NHG Standaard in het Formularium en vult dat aan met nuttige achtergrondinformatie. Over de samenstelling en werking van het middel bijvoorbeeld, en over mogelijke alternatieven”, legt Van Grafhorst uit. “Daarnaast bevat het Formularium praktische niet-medicamenteuze adviezen.”

“Wij leggen er een masker overheen, waardoor bij het voorschrijven het middel naar voren komt dat we lokaal als eerste keuze hebben bestempeld”, vervolgt Kuipers. “Dat kan het resultaat zijn van een Farmacotherapeutisch Overleg, maar minder ingrijpende onderwerpen stemmen we ook wel tussentijds af.”

Win-win

Kuipers geeft een voorbeeld. “Stel een huisarts moet een spiraaltje voorschrijven, maar weet weinig van de verschillen tussen de vele producten. Dan kaart hij dat aan en vervolgens bekijken we of iemand anders in het cluster daar meer over weet. Zo ja, dan vragen we hem of haar om advies en maken we op basis daarvan een eerste keuze aan.” Zo ontstaat een win-win situatie, vinden Kuipers en Van Grafhorst. De apotheek kan er met de inkoop op anticiperen en de huisarts kan gericht en kwalitatief beter voorschrijven, precies zoals zorgverzekeraars in het kader van de module Doelmatig voorschrijven van hen verlangen. Bovendien kunnen apothekers, huisartsen en assistenten hun kennis over een beperkter assortiment makkelijker op peil houden.

Compleet en duidelijk

En hoewel alle zorgverleners elkaar dankzij een gezamenlijke telefooncentrale ‘intern’ kunnen bellen, is het ook fijn dat niet voor ieder wissewasje de telefoon gepakt hoeft te worden. De recepten zijn namelijk altijd compleet en duidelijk. “Vooral bij doseringen die afhankelijk zijn van gewicht is het Formularium ideaal”, aldus Van Grafhorst. “Je hoeft bij het voorschrijven niets na te zoeken, het staat er gewoon in. Dat scheelt fouten én tijd tijdens het consult.” De apotheek kan aan een ‘F’ op het recept zien dat het Formularium is gebruikt. Kuipers: “Ik weet dus dat de dosering klopt en kan het via het Formularium ook nog eens makkelijk narekenen als ik dat zou willen.”

Artsenbezoeker

Wat zorgvuldig gemaakte lokale afspraken nog wel eens kan doorkruisen, is een overtuigend verhaal van een artsenbezoeker. Daar hebben ze in Haaksbergen korte metten mee gemaakt, vertelt Kuipers. “Die ontvangen we nu in een klein comité van twee apothekers en twee huisartsen. Een of twee keer per jaar bespreken we de keuzes en zo nodig passen we wat aan. De andere huisartsen vinden dat heel fijn. Zij hoeven daar geen energie meer in te steken.”

Zo gebeurd

Het Formulariumbeheer kost weinig tijd, vertellen beide voorvechters. Binnen 24 uur na het FTO zijn de nieuwe afspraken verwerkt en krijgen alle zorgverleners een mail waarin de afspraken staan. Dat kost meestal maar een kwartiertje. Ook na een vergadering van de Formulariumcommissie bij Health Base delen ze het belangrijkste nieuws met hun collega’s. “Deelname aan die commissie kost natuurlijk wel tijd, maar dat doen we omdat we het leuk en leerzaam vinden. We rijden altijd samen naar Houten en spreken dan van alles door.” Volgend jaar moeten Kuipers en Van Grafhorst tot hun spijt afscheid nemen. Dan hebben ze er twaalf jaar opzitten en moet Health Base op zoek naar een ‘koppel’ dat hun plek over wil nemen. Interesse? Laat het gerust weten!