ICT voor de huisarts van nu én van de toekomst
We leven langer en worden vaker beter na ziekte. Liefst wonen we zo lang mogelijk in onze vertrouwde omgeving. Daar hebben we wel ondersteuning bij nodig, want langer thuis wonen gaat niet altijd zonder tegenslag en gebreken. Steeds meer ziekenhuiszorg verplaatst zich naar de eerste lijn. Geïntegreerde eerstelijnsorganisaties en -netwerken organiseren de multidisciplinaire, persoonsgerichte zorg in de wijk. De huisarts is de spil in die zorg ‘dicht bij huis’. Tegelijkertijd neemt de druk op de huisartsenpraktijk fors toe. En het praktijkteam verwelkomt steeds meer disciplines die nodig zijn om de zorg goed en toegankelijk te houden. De huisarts wordt hierdoor steeds meer zorgmanager en -coach. ICT kan helpen om het ondernemerschap goed in te vullen en tijd en aandacht over te houden voor patiënten.
PharmaPartners Huisartsenzorg kiest voor open samenwerking met andere partijen, waardoor we kunnen voorsorteren op het ideaal: een regionaal geïntegreerd dossier van de nulde tot en met de tweede lijn, waarbij iedere zorgverlener ziet wat hij moet zien en kan communiceren met wie hij moet communiceren.
Download hier onze Infographic: De huisarts als zorgmanager.
“De toenemende zorgvraag en de ontwikkelingen in de eerstelijnszorg vragen om een andere manier van werken”, aldus Dorinda van Oosten, directeur PharmaPartners Huisartsenzorg. “Dat is geen nieuws. De huisartsenorganisaties pleiten niet voor niets voor verlaging van de werkdruk. Goede bekostiging is belangrijk, maar is slechts een deel van de oplossing voor de uitdagingen die voorliggen. De meeste huisartsen zijn in het vak gestapt omdat zij uitstekende zorg willen verlenen aan hun patiënten, kwalitatief hoogwaardig en menswaardig. Ondernemen is voor de ene huisarts een leuke bijkomstigheid, voor de andere een noodzakelijk kwaad. ICT kan de ondernemerslast verlichten én bijdragen aan het leveren van zorg conform de zogenaamde Triple Aim-doelstellingen – betere zorg, een hogere patiënttevredenheid en lagere kosten. Wij voegen daar graag een vierde ‘aim’ aan toe: een gelukkige zorgprofessional (Quattro Aim). Zo blijft het vak van huisarts interessant voor de huidige en voor de volgende generaties. Ook dat is in een belangrijke uitdaging in de huisartsenzorg.”
Digitaal patiëntcontact
Hoe kan ICT de ondernemerslast verlichten en bijdragen aan de Quattro Aim-doelstellingen? Ook daar heeft Van Oosten ideeën over. “Door zaken rondom het consult, collegiaal overleg en samenwerking in de keten te automatiseren, bijvoorbeeld. Steeds meer huisartsen vragen ons om te onderzoeken of we contactmomenten met patiënten kunnen digitaliseren. Denk aan een vragenlijst voorafgaand aan het consult, het delen van thuismetingen en zelfs het consult zelf. Dat vraagt natuurlijk wel een bepaalde vaardigheid en bereidheid aan de kant van de patiënt.” Het patiëntenportaal MijnGezondheid.net is een goede basis voor dergelijke ontwikkelingen. Door de open structuur kunnen relatief eenvoudig diensten van anderen worden toegevoegd, zoals een videoconsult. Een app die patiënten de mogelijkheid biedt om bijvoorbeeld afspraken te maken en herhaalmedicatie aan te vragen via hun telefoon, is al in ontwikkeling. De eerste versie bevat met name apotheekfuncties en wordt binnenkort gelanceerd.
Verbinden en samenwerken
De samenwerking tussen huisarts en apotheek wordt met Medicom, Hapicom en Pharmacom al vergaand ondersteund. De samenwerking in de wijk betreft echter meer disciplines en ook de ontschotting van de zorg vraagt in toenemende mate om gegevensuitwisseling tussen zorgprofessionals rondom de patiënt.
“De patiënt kent geen ‘zorglijnen’. Waar verbindingen nodig zijn voor betere patiëntgerichte zorg, willen wij ze realiseren”, aldus Van Oosten. Op dit moment kennen we al ruim 200 koppelingen met andere zorgsystemen en die zijn vorig jaar vervangen door de nieuwste technologie. Niet alleen om te voldoen aan de informatiebeveiligings- en kwaliteitseisen, maar ook om de gegevensuitwisseling nog eenvoudiger te maken. Vanzelfsprekend werken we intensief samen met alle KIS-leveranciers. Daarnaast gaat het bijvoorbeeld om koppelingen ten behoeve van multidisciplinair overleg, het optimaliseren van de financiële stromen en verantwoording. Hoog op onze agenda staat een betere digitale samenwerking tussen praktijken en zorggroepen enerzijds en het ziekenhuis anderzijds. De eerste stappen zijn al gezet: in samenwerking met KSYOS en VANAD gaan we teleconsultatie, verwijzen en het delen van informatie tussen de eerste en tweede lijn rechtstreeks vanuit Medicom een stuk makkelijker maken. Via het Zorgplein in Medicom is het nu al mogelijk om per samenwerkingsverband een koppeling te realiseren met de regionale partners in de zorg. Deze zijn dan met een klik op de knop vanuit het systeem van de huisarts beschikbaar. Zo geven we regio’s de ruimte om de digitale samenwerking zo in te richten als zij dat zelf willen.”
‘Smart’ werken in de praktijk
Ook binnen de praktijk zoekt PharmaPartners Huisartsenzorg mogelijkheden voor efficiëntere procesondersteuning. “Met Medicom Multidisciplinair wordt het voor POH’s mogelijk om volledig in Medicom te werken. Ze worden daarin ondersteund door slimme protocollen en een hele praktische, praktijkoverstijgende agenda. Daarmee borduren we voort op de slimme technologie in MedicomSmart, ons systeem voor beslisondersteuning en casefinding. Dat helpt huisartsen door identificatie van patiënten met een verhoogd risico op een chronische ziekte. De selectie kan vervolgens eenvoudig worden doorgezet naar de POH of assistente voor verdere opvolging. Daarnaast geeft MedicomSmart een signaal tijdens het consult wanneer op basis van de NHG-richtlijnen actie nodig is. Medicom Smart kan ook regionaal ingezet worden voor populatiemanagement. Ruim 350 fte huisartsen werkt er al mee.”
Zorg organiseren vanuit eerste lijn
Huisarts Ron Dingjan uit Oosterhout, lid van de Adviesraad Huisartsenzorg, juicht deze ontwikkelingen toe. “PharmaPartners Huisartsenzorg kiest voor open samenwerking met andere partijen, waardoor we kunnen voorsorteren op het ideaal: een regionaal geïntegreerd dossier van de nulde tot en met de tweede lijn, waarbij iedere zorgverlener ziet wat hij moet zien en kan communiceren met wie hij moet communiceren. De patiënt heeft in die ideale situatie het dossierhouderschap en we maken gebruik van een leverancier-onafhankelijk platform. Iedere partij die dat wil, kan aansluiten. Medicom realiseert nu koppelingen met externe partijen, zodat wij als huisartsen kunnen communiceren met bijvoorbeeld ziekenhuizen en thuiszorg. Doordat PharmaPartners Huisartsenzorg deze koers kiest, is de kans reëel dat we vanuit de huisartsenzorg in de eerste lijn de regionale zorg kunnen gaan dragen. Ziekenhuizen en thuiszorgorganisaties ambiëren dat ook, maar het is veel logischer dat we de huisartsenzorg die rol pakt. Daar vindt tenslotte het grootste deel van de zorg plaats en bestaat het meest integrale beeld van de patiënt.”
Zichtbaar resultaat
De inzet van smart technologie, e-health, ketenintegratie en het vergaand automatiseren van administratieve processen bespaart tijd en resulteert in een betere zorgkwaliteit, vat Van Oosten samen. “Dat betekent dat je als huisartsenpraktijk goed geëquipeerd bent om de toenemende zorgvraag de baas te kunnen. Bovendien maakt ICT inzichtelijk wat die betere zorgkwaliteit oplevert in termen van gezondheid, patiënttevredenheid en kostenbesparing. Daar wil de zorgverzekeraar misschien wel wat tegenover stellen. En voor velen het allerbelangrijkste: je kunt als zorgverlener weer doen waar je goed in bent en gelukkig van wordt: de beste zorg leveren aan de mensen die dat nodig hebben.”
De toenemende zorgvraag en de ontwikkelingen in de eerstelijnszorg vragen om een andere manier van werken.